"Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych" Marianna Oklejak

Odkąd „Cuda wianki” – autorska książka Marianny Oklejak do mnie dotarła, nie mam ochoty wypuszczać jej z rąk, a kiedy już koniecznie muszę – żółtawa okładka nieustannie przyciąga mój wzrok. To graficzne arcydzieło, którego poznawczej funkcji nie sposób przecenić.

Nazwisko autorki powinno być Wam znane. Tak, to ilustratorka Basi (KLIK!). W serii ARTystycznej wydawnictwa Egmont (w tej samej, w której wcześniej wyszły książki Joëlle Jolivet – KLIK!) ukazały się właśnie „Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych”.

To kompendium wiedzy (choć to przecież tylko wycinek!) na temat naszego polskiego folkloru, tradycji podany w formie nietypowej, bo przede wszystkim obrazkowej. Na osiemdziesięciu stronach znajdziemy przegląd pochodzących z różnych regionów Polski potraw, wycinanek, haftów, ornamentów, instrumentów, zabawek, strojów czy świątecznych zwyczajów. Warstwa tekstowa ogranicza się przede wszystkim do podpisów pod obrazkami, licznie pojawiają się też fragmenty ludowych pieśni i przyśpiewek. Niektóre strony to po prostu obrazy stworzone przy użyciu elementów inspirowanych folklorem.

Bardzo marginalnie traktowana jest ta nasza polska kultura ludowa. Od kilku lat, głównie za prawą cycatych piosenkarek w kolorowych minispódniczkach, moda na folklor powraca, wciąż jednak w bardzo ograniczonym zakresie. Kiedy byłam dzieckiem wolałam zapisać się na lekcje tańca współczesnego niż do ludowego zespołu pieśni i tańca; wstydziłam się. Wydaje mi się, że „folklor” ciągle ma w naszym społeczeństwie znaczenie pejoratywne. Kojarzy się ze wsią, a jak wieś to brud, smród i zacofanie. Wstydzimy się naszego dziedzictwa, głośno zachwycając się w tym samym czasie ludową kulturą innych krajów. Niesłusznie! Polska tradycja to coś, z czego możemy być dumni i co swym przepychem i różnorodnością może nas nawet zaskoczyć.

Bogactwo polskiej kultury ludowej ukazane w książce oszałamia. Jej oglądanie to jakby nagłe pojawienie się w samym centrum hucznej biesiady. Energia bije z każdej strony. „Cuda wianki” odebrałam wieloma zmysłami. Obraz dominuje tu tylko z pozoru; ukazuje on świat w ruchu, zabawę i radość życia. W tle słychać muzykę i wyczuć można rytm, a wyraziste kolory i nagromadzenie szczegółów wprawia te wszystkie sceny w ruch. Do moich nozdrzy docierają zapachy tradycyjnych potraw i słyszę szelest wzorzystych sukien. Z tych, zdawać by się mogło, niepowiązanych ze sobą obrazów wyłania się nawet historia. To przy okazji książka bardzo nowoczesna, pełna współczesności, w której możemy odnaleźć przeszłość.

 „Cuda wianki” to książka nie tylko dla dzieci, ale dla każdego. Dla bardziej dociekliwych czytelników, którzy nie tylko zmysłami chcą odebrać nasze kulturowe dziedzictwo, ale także zaczerpnąć nieco fachowej wiedzy autorka przygotowała mapkę z miejscami o których mowa w książce oraz bardzo szczegółowe przypisy opisujące w zasadzie wszystko, co się na obrazach pojawia. Cieszę się, że książka taka jak ta powstała, doceniam ją nie tylko jako dyplomowany i znający się na rzeczy kulturoznawca, ale przede wszystkim jako mama i Polka. 

***

Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych

Tekst i ilustracje: Marianna Oklejak 

Wydawnictwo Egmont

Stron: 80

Oprawa: twarda
Wiek: każdy (u nas 1+) 

Koniecznie przeczytaj też: 

• Czym się różni owca od kostery?   
• "Gdzie jest wydra?" Dorota Sidor
• Mam oko na liczby, Mam oko na litery  
• "Pod ziemią, pod wodą" Aleksandra i Daniel Mizielińscy  
• Tsatsiki-Tsatsiki